” ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΜΕΤΡΑΕΙ ΚΕΦΑΛΙΑ ”. ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟN ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΒΑΣΙΛΗ ΤΖΑΝΑΚΑΡΗ.

Το βιβλίο «Ένα παιδί μετράει κεφάλια», των εκδόσεων Μεταίχμιο, ήταν η αιτία της συνάντησής μας με τον συγγραφέα Βασίλη Τζανακάρη. Ένα βιβλίο το οποίο περιέχει 27 αφηγήσεις που εντυπωσιάζουν τον αναγνώστη… για τον χειμαρρώδη λόγο αλλά και την καθαρότητα της γραφής του συγγραφέα!

Νοέμβρης του 2023 και πριν από κάποιες μέρες έπεσε στα χέρια μας αυτό το βιβλίο. Το διαβάσαμε μεμιάς και χωρίς διάλειμμα! Η επόμενη μας κίνηση ήταν εκείνη που μας καλούσε να συναντήσουμε τον συγγραφέα του βιβλίου, τον Βασίλη Τζανακάρη!

Athenscalling.gr: Με το καλωσόρισμα στο Athenscalling.gr θα πούμε ότι πραγματικά μας εντυπωσίασε αρχικά ο τίτλος του βιβλίου σας, «Ένα παιδί μετράει κεφάλια». Αυτός ο τίτλος μας θύμισε ένα άλλο παιδί, εκείνο που μετρούσε τα άστρα στο βιβλίο του Μενέλαου Λουντέμη! Αλήθεια τι είναι εκείνο που σας οδήγησε στο σκληρό θα λέγαμε τίτλο, όπου αυτή τη φορά «Ένα παιδί μετράει κεφάλια»?

ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΖΑΝΑΚΑΡΗΣ: Έχετε δίκιο για τη «σκληράδα» του τίτλου αλλά πώς αλλιώς θα μπορούσε να είναι για ένα παιδί που αντικρίζει μια εικόνα όπου κυρίαρχο στοιχείο της είναι μια πυραμίδα από κομμένα ανθρώπινα κεφάλια; Ένα τέτοιο βίωμα όσο και να το φλουτάρει το πέρασμα του χρόνου δεν μπορεί παρά να παραμένει, τουλάχιστον ως εικόνα, άγριο.

Athenscalling.gr: Και μια που αναφερθήκαμε πιο πριν λίγο, στον Μενέλαο Λουντέμη θα λέγαμε ότι φαίνεται, ότι διακρίνουμε, αν μας το επιτρέπετε,κάποια επιρροή στον τίτλο τουλάχιστον, με τον τίτλο του βιβλίου του Μ.Λουντέμη. Αναρωτιόμαστε λοιπόν εάν υπάρχει κάτι που να σας φέρνει την εικόνα του Μενέλαου Λουντέμη μπροστά σας?

ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΖΑΝΑΚΑΡΗΣ: Τον Μενέλαο Λουντέμη τον είδα μία και μοναδική φορά στα χρόνια της δεκαετίας του ΄70 και μετά τη Μεταπολίτευση όταν σχεδόν τρακάραμε από την έξοδό του από ένα βιβλιοπωλείο της Θεσσαλονίκης. Ήταν ιδιαίτερα συνοφρυωμένος για να μην πω στενοχωρημένος. Μέχρι τότε είχα διαβάσει τα περισσότερα από τα βιβλία του που μου άρεσαν ιδιαίτερα, γι’ αυτό και του μίλησα. Μου είπε ότι ήταν πράγματι στενοχωρημένος για μια διαφορά οικονομικής φύσεως με τον βιβλιοπώλη. Αλλά η εικόνα του, η εικόνα ενός συγγραφέα που είναι στενοχωρημένος γιατί έχει οικονομικά προβλήματα μου έμεινε. Όσο για την επιρροή στην οποία αναφέρεστε, όχι δεν την είχα. Στο κάτω κάτω ο δικός μου ο Στέφανος είναι πολύ πιο γήινος και πραγματικός.

Athenscalling.gr: 27 είναι αυτές οι αφηγήσεις που διαβάζουμε στο βιβλίο σας και όπως αναφέρετε στο οπισθόφυλλο του, αυτές είναι που σημάδεψαν την παιδική σας ηλικία! Εδώ λοιπόν αν και έχουν περάσει τόσα χρόνια, εσείς δεν ξεχάσατε τίποτα. Και όμως δεν είναι και λίγοι εκείνοι που σήμερα λένε ότι ο Έλληνας ξεχνά. Τελικά ξεχνά ο Έλληνας ή τον αναγκάζουν κάποιες καταστάσεις να ξεχάσει?

ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΖΑΝΑΚΑΡΗΣ: Από αυτές τις αφηγήσεις οι περισσότερες είναι βιωματικές και όχι μόνο της παιδικής μου ηλικίας που συμπληρώνονται και από μερικά διηγήματά μου. Όσο για τη μνήμη στην οποία αναφέρεστε, πράγματι ο Έλληνας δείχνει να ξεχνάει πολύ εύκολα. Και αυτό είναι που τον κάνει να επαναλαμβάνει τυχόν λάθη του και ύστερα να αναζητάει καινούργιους υπεύθυνους βγάζοντας στην απέξω τον εαυτό του. Όχι, δεν βγάζω έξω από τις ευθύνες τον Έλληνα για ό,τι μας συμβαίνει γιατί τότε θα έπρεπε να μιλάμε για έναν ανεύθυνο λαό και αυτό είναι κάτι που δεν μας ταιριάζει. Όσο για μένα, κάνω ότι μπορώ για να μην ξεχνάω εύκολα.

Athenscalling.gr: Το βιβλίο σας μας εντυπωσίασε,αλλά αυτό συνέβη σε εμάς και σαφώς και σε κάποιους άλλους! Αναρωτηθήκαμε όμως… τόσα χρόνια μετά, άραγε γιατί να γυρίζουμε τον χρόνο στο παρελθόν προς τα πίσω, σε κάποιες δύσκολες εποχές . Αυτό δεν ξύνει πληγές?

ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΖΑΝΑΚΑΡΗΣ: Χωρίς πληγές θα ήμασταν σε μια γκρίζα κατάσταση. Οι πληγές μας και καλύτερα θα έλεγα το παρελθόν μας είναι αυτό που μπορεί να μας προφυλάξει ώστε να αποφύγουμε καινούργιες πληγές που μπορεί να μας συμβούν στο μέλλον. Στο κάτω κάτω το ξύσιμο μιας πληγής επιφέρει πόνο και ο πόνος είναι σημάδι ότι ο οργανισμός εξακολουθεί να είναι ζωντανός.

Athenscalling.gr: Αν και είναι πρόσφατη η έκδοση του βιβλίου σας, σας έρχονται κάποια μηνύματα από τους πρώτους αναγνώστες του?

ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΖΑΝΑΚΑΡΗΣ: Τα μηνύματα που μου έρχονται είναι θετικά. Πολλοί χαίρονται που εκτός από την ιστορική μου… δραστηριότητα ανακαλύπτουν και κάποια λογοτεχνική μου φλέβα.

Athenscalling.gr: Η γραφή σας με μια λέξη σκληρή, αλλά και χειμαρρώδης , όπου θα πούμε ότι δεν χαϊδεύει αυτιά. Πάντα είσαστε έτσι? Δηλαδή να μην υπολογίζετε αυτό που λέμε συνήθως δημόσιες σχέσεις… να τα έχω δηλαδή αν όχι με όλους, με κάποιους όμως καλά?

ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΖΑΝΑΚΑΡΗΣ: Ναι. Η γραφή μου ήταν πάντα χειμαρρώδης και σκληρή. Ιδίως όταν έβγαζα για 34 χρόνια το περιοδικό ΓΙΑΤΙ. Ξέρετε, όσο πιο ανεξάρτητος είναι ο δημοσιογράφος και το λειτούργημα που ασκεί τόσο πιο… επιρρεπής είναι στο να φτιάχνει εχθρούς. Είμαι της αρχής ότι ένας δημοσιογράφος δεν μπορεί να έχει φίλους που να ανήκουν στην εξουσία.

Athenscalling.gr: 50 χρόνια λοιπόν στο γράψιμο, με ποιήματα, λευκώματα, διηγήματα, εκδόσεις εφημερίδων, εκθέσεις αρχειακών υλικών,αλήθεια ποια εσείς θεωρείτε την καλύτερη στιγμή στην πορεία σας, μέχρι τώρα?

ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΖΑΝΑΚΑΡΗΣ: Έζησα πολλές και καλές ιδίως δημιουργικές στιγμές από τα πολύ νεανικά μου χρόνια, τα μαθητικά θα έλεγα. Αλλά μπορώ να ξεχωρίσω τη στιγμή που πληροφορήθηκα ότι μου δόθηκε το Κρατικό Βραβείο για τη «Δακρυσμένη Μικρασία». Ήταν μια επιβράβευση που μπορώ να πω ότι δεν την περίμενα. Όχι ότι δεν είχα εμπιστοσύνη στο έργο μου, αλλά ξέρετε, το να παίρνεις ένα Κρατικό Βραβείο τη στιγμή που ζεις και εργάζεσαι σε κάποια μακρινή επαρχία ε, όπως και να το κάνουμε, είναι μια πολύ καλή στιγμή.
Athenscalling.gr: Αυτά για την καλύτερη στιγμή και για την χειρότερη?

ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΖΑΝΑΚΑΡΗΣ: Όταν έχανα φίλους και συνεργάτες στο ΓΙΑΤΙ που έφευγαν από τη ζωή…

Athenscalling.gr: Λίγο πριν από το τέλος της συνάντησής μας, παρακαλώ στείλτε ένα μήνυμα σε όλους εκείνους που θα διαβάσουν το βιβλίο σας, αλλά και στους άλλους, που προβληματίζονται βλέποντάς το σε κάποιο βιβλιοπωλείο… αν θα το διαβάσουν!

ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΖΑΝΑΚΑΡΗΣ: Στους πρώτους θα έλεγα «καλή ανάγνωση» και στους άλλους να προβληματιστούν αφού προηγουμένως το διαβάσουν.