Συνέντευξη με τον συγγραφέα Στέφανο Δάνδολο του Φλόγα και Άνεμος των εκδόσεων Ψυχογιός.

ΣΚΕΨΕΙΣ & ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ …  

Πολλές φορές, όταν το δημιούργημα ενός συγγραφέα μεταφέρεται στη μεγάλη ή τη μικρή οθόνη, σε ταινία ή σήριαλ, συμβαίνει η ιστορία που ξεδιπλώνεται από τις σελίδες του βιβλίου, να χάνει την αξία της από κάποιες άστοχες παρεμβάσεις τόσο του σεναριογράφου όσο και του σκηνοθέτη!Τα προαναφερόμενα τουλάχιστον γιά την ώρα, δεν ισχύουν γιά τη μεταφορά του βιβλίου του Στέφανου Δάνδολου ΦΛΟΓΑ και ΑΝΕΜΟΣ, που ήδη προβάλεται στη κρατική ΕΡΤ.

Το βιβλίο ΦΛΟΓΑ και ΑΝΕΜΟΣ, κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 2020 από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ, την επιτυχία της πρώτης έκδοσης ακολούθησε το 2022 η 2η έκδοση του και το Φθινόπωρο πραγματοποιήθηκε η μεταφορά του, όπως και προαναφέραμε στην ΕΡΤ, σε μορφή εβδομαδιαίας τηλεοπτικής σειράς!

Φυσικά το θέμα μας δεν είναι να κρίνουμε τη τηλεοπτική σειρά, απλά έτσι για την ιστορία αναφέραμε κάποια πράγματα, τα οποία αφορούν τις περισότερες μεταφορές των ιστοριών που περιγράφονται στα βιβλία,όταν αυτές γίνονται ταινίες ή και σήριαλ, βασισμένες σε αυτά!

Το ΦΛΟΓΑ και ΑΝΕΜΟΣ, χωρίς ουδεμία διάθεση προμοταρίσματος, είναι ένα βιβλίο που πρέπει να το διαβάσουν όλοι και πρέπει, γιατί περιγράφει την εικόνα μιας ολόκληρης εποχής!

Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΝΔΟΛΟΣ…

Ο Στέφανος Δάνδολος, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1970. Έκανε την πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία το 1996. Για το σύνολο του έργου του τιμήθηκε το 2009 με το Βραβείο Μπότση, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Μεταξύ των βιβλίων που έχει γράψει είναι και τα μυθιστορήματα που ταξίδεψαν εκτός των συνόρων μας , ΄΄Νέρων΄΄που εκδόθηκε με επιτυχία και στην Ιταλία και ΄΄Η χορεύτρια του διαβόλου΄΄ που μεταφράστηκε στα Τουρκικά !

Το 2004 χαρακτηρίστηκε από το Παύλο Μάτεσι ως, ο σημαντικότερος Έλληνας συγγραφέας της γενιάς του, και το 2009 τιμήθηκε με το Βραβείο Μπότση για το σύνολο του πεζογραφικού του έργου, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας.

ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΣΤΕΦΑΝΟ ΔΑΝΔΟΛΟ!

Athenscalling.gr: Ξεκινώντας τη συζητησή μας και χωρίς άλλα λόγια θα πω κάτι με το χέρι στη καρδιά… ότι υποκλίνομαι στο έργο του συγγραφέα Στέφανου Δάνδολου! Στέφανε… καλώς όρισες στο Webzine of Culture Athenscalling.gr ! 

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΝΔΟΛΟΣ: Σε ευχαριστώ για τα καλά λόγια. Χαίρομαι που τα λέμε.  

Athenscalling.gr: Τα βιβλία σου, η αλήθεια είναι, κατέχουν ξεχωριστή θέση στις προτιμήσεις μου και ιδιαίτερα αυτά που φέρουν τον χαρακτηρισμό ως ιστορικό μυθιστόρημα! Με αφορμή λοιπόν τα λεγόμενά μου, να σε ρωτήσω τώρα, γιατί τα τελευταία χρόνια, δηλαδή από το 2017 με το ΙΣΤΟΡΙΑ ΧΩΡΙΣ ΟΝΟΜΑ,το 2020 με το ΦΛΟΓΑ και ΑΝΕΜΟΣ και ένα χρόνο μετά με το Η ΔΙΚΗ ΠΟΥ ΑΛΛΑΞΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ, γιατί έχεις ρίξει το βάρος του συγγραφικού σου έργου, στο είδος του ιστορικού μυθιστορήματος; 

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΝΔΟΛΟΣ: Μου αρέσει η κατάδυση στο παρελθόν, το να βυθίζομαι σε άλλες εποχές. Είναι ένας τρόπος να αισθάνομαι ότι χτίζω κάτι από το μηδέν, χρησιμοποιώντας την Ιστορία και την έμπνευσή μου. Βέβαια στόχος μου πάντα είναι να μιλάω για το σήμερα, ακόμα κι όταν ανατρέχω στην Ιστορία. Γιατί το σοβαρό ιστορικό μυθιστόρημα οφείλει να δημιουργεί συνειρμούς με την εποχή στην οποία διαβάζεται, να αφορά τον αναγνώστη της κάθε εποχής.  

Athenscalling.gr: Ιστορικό μυθιστόρημα και αναρωτιέμαι πόσο δύσκολο, γιατί πιστεύω ότι είναι, να μεταφέρει ο συγγραφέας, σε μυθιστόρημα ένα ιστορικό γεγονός; 

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΝΔΟΛΟΣ: Είναι αρκετά δύσκολο, κυρίως επειδή σε υποχρεώνει να ακολουθήσεις γράφοντας μια πειθαρχία που δεν πρέπει να διαταραχθεί. Και αυτό πάει κόντρα στη φύση του συγγραφέα που είναι άκρως πληθωρική.  

Athenscalling.gr: Το συγγραφικό σου έργο μεγάλο και φυσικά αξιόλογο,μα θα μου επιτρέψεις να σταθώ γιά μία ακόμη φορά, σε αυτά τα τρία πρόσφατα ιστορικά μυθιστορήματα σου! Ο λόγος γιά το ΙΣΤΟΡΙΑ ΧΩΡΙΣ ΟΝΟΜΑ, γιά το ΦΛΟΓΑ και ΑΝΕΜΟΣ΄΄ και στο Η ΔΙΚΗ ΠΟΥ ΑΛΛΑΞΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ. Ποιο από αυτά δημιούργησε σε εσένα μια δυσκολία στο γραψιμό του ; 

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΝΔΟΛΟΣ: Κάθε βιβλίο σου δημιουργεί δυσκολία, κανένα βιβλίο δεν γράφεται εύκολα. Περισσότερο από τα τρία με δυσκόλεψε Η ΔΙΚΗ ΠΟΥ ΑΛΛΑΞΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ, κυρίως από ψυχολογικής πλευράς, και ειδικά στις σελίδες που περιγράφω τις ώρες της δίκης του Χριστού. Γενικά δεν γράφω εύκολα. Το γράψιμο για μένα είναι μια ψυχοσωματική διαδικασία που απαιτεί πολλά και παίρνει πολλά. Γι’ αυτό και κάθε φορά που τελειώνω ένα μυθιστόρημα τα τελευταία χρόνια, λέω, αυτό ήταν, ως εδώ, δεν ξαναγράφω! Βέβαια το γράψιμο είναι τρόπος ζωής, δεν μπορείς έτσι απλά να το εγκαταλείψεις.  

Athenscalling.gr: Υπάρχει άραγε σε εσένα κάποια επιλογή προτίμησης στα βιβλία αυτά, όσον αφορά το περιεχόμενό τους;

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΝΔΟΛΟΣ: Όλα τα αγαπώ. Και δεν το λέω κοινότοπα επειδή είναι δικά μου, διότι υπάρχουν βιβλία μου παλαιότερα που δεν τα αγαπώ ιδιαίτερα. Το λέω επειδή τα τρία αυτά συγκεκριμένα βιβλία, τα τελευταία τρία βιβλία, δημιούργησαν μια κορύφωση στο έργο μου.  

Athenscalling.gr: Τα βιβλία με το χαρακτηρισμό ιστορικό μυθιστόρημα, αυτά τα βιβλία και όχι μόνο τα δικά σου, βοηθάνε τον αναγνώστη που δεν γνωρίζει, να γνωρίσει την ιστορία, μέσα από τις σελίδες τους; 

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΝΔΟΛΟΣ: Πιστεύω πως ναι. Μπορεί να δει την Ιστορία μέσα από τις ζωές των ανθρώπων, μέσα από τα κίνητρά τους, τις επιλογές τους. Η λογοτεχνία είναι ένας τρόπος κατανόησης και της Ιστορίας. Όταν ένα ιστορικό μυθιστόρημα είναι γερά χτισμένο και πλήρες, όταν δηλαδή ξεφεύγει από τα όρια του κλασσικού εικονογραφημένου, γιατί έχουμε και πάρα πολλά τέτοια, τότε πλην της αναγνωστικής απόλαυσης που προσφέρει, μπορεί να χαρίσει και μια ικανοποιητική γνώση της εποχής που πραγματεύεται.  

Athenscalling.gr: Βιβλία… βιβλία… βιβλία και οι Ελλάδα γνωρίζει τα τελευταία χρόνια ένα πρωτοφανή αριθμό συγγραφέων! Όλοι γράφουν από κάτι, ηθοποιοί, δημοσιογράφοι, τραγουδιστές και μέσα σε αυτούς υπάρχει και η κατηγορία των πρωτοεμφανιζόμενων συγγραφέων. Έχεις να πεις κάτι για αυτό το φαινόμενο; 

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΝΔΟΛΟΣ: Δεν είναι τωρινό. Από τη δεκαετία του ενενήντα, όπου έκανα εγώ την πρώτη μου εμφάνιση στη λογοτεχνία, αυτό θυμάμαι να λένε, ότι οι πάντες γράφουν. Κακό δεν είναι, ας γράφουν. Κάθε άνθρωπος ψάχνει τρόπο να εκφραστεί. Το θέμα είναι να μην χάνονται κάποιες νέες φωνές μέσα σε αυτόν τον ορυμαγδό. Νέοι συγγραφείς που αξίζουν να διαβαστούν!  

Athenscalling.gr: Επανερχόμενος στα δημιουργήματά σου, θα σταθώ σε δύο από αυτά, τα οποία μεταφέρθηκαν στο Θέατρο… το ΙΣΤΟΡΙΑ ΧΩΡΙΣ ΟΝΟΜΑ και στη μικρή οθόνη… το ΦΛΟΓΑ και ΑΝΕΜΟΣ, ποια ήταν τα συναισθήματά σου για τις συγκεκριμένες μεταφορές τους; 

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΝΔΟΛΟΣ: Νιώθω ευτυχής γιατί τουλάχιστον εμένα προσωπικά με άφησαν ικανοποιημένο. Έγινε εξαιρετική δουλειά και στις δύο περιπτώσεις και οι συντελεστές ήταν υπέροχοι. Γενικά, βέβαια, το βιβλίο εξ ορισμού υπερέχει, έτσι συμβαίνει πάντα. Ο αναγνώστης το έχει ήδη εικονογραφήσει στο μυαλό του και η μεταφορά έρχεται να ανταγωνιστεί αυτή τη συνθήκη. Όμως είμαι ευχαριστημένος. Τόσο η θεατρική ΙΣΤΟΡΙΑ ΧΩΡΙΣ ΟΝΟΜΑ, όσο και το τηλεοπτικό ΦΛΟΓΑ και ΑΝΕΜΟΣ, ήταν δουλειές πλούσια καλλιτεχνικές και με έντιμες προθέσεις, που είχαν στον πυρήνα τους μια ποιότητα άκρως λογοτεχνική.

Athenscalling.gr:Μάλιστα και το ερώτημα τώρα είναι, κατά πόσο μπορεί να είναι ένας συγγραφέας σύμφωνος, ευχαριστημένος ή και δυσαρεστημένος, εσύ στην προκειμένη περίπτωση, με την μεταφορά ενός βιβλίου σου στη σκηνή ή στο ΄΄γυαλί΄΄ με τις παρεμβάσεις, που γίνονται από το σεναριογράφο αλλά και τον σκηνοθέτη, για εμπορικούς, μη εμπορικούς, ή και άλλους λόγους;

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΝΔΟΛΟΣ: Κάθε συγγραφέας του οποίου το έργο διασκευάζεται, πρέπει να γνωρίζει ότι θα γίνουν παρεμβάσεις. Και δεν θα μπορούσαν να μην γίνουν. Άλλο το βιβλίο και άλλο ένα θεατρικό ή μια τηλεοπτική σειρά. Το θέμα είναι να διατηρηθεί ατόφιο το πνεύμα του βιβλίου, η κόσμοθεωρία του, το ψαχνό του. Έχουμε δει να διασκευάζονται μυθιστορήματα και να μην θυμίζουν καθόλου τα μυθιστορήματα. Αυτό είναι το κακό, η διαστρέβλωσή τους, όχι οι επιμέρους δημιουργικές παρεμβάσεις.

Ο λόγος που αποφάσισα να εμπλακώ στενά στη μεταφορά και της Ιστορίας χωρίς όνομα και του Φλόγα και Άνεμος ήταν αυτός ακριβώς, ήθελα να διασφαλίσω ότι το πνεύμα των βιβλίων θα είναι απολύτως ζωντανό, παράλληλα με τις όποιες παρεμβάσεις. Πράγμα που επιτεύχθηκε κατά τη γνώμη μου.  

Athenscalling.gr: Ήδη η ΕΡΤ προβάλει κάθε Σάββατο το ομότιτλο με το βιβλίο σου σήριαλ ΦΛΟΓΑ και ΑΝΕΜΟΣ … Το παρακολουθείς; 

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΝΔΟΛΟΣ: Ναι, φυσικά. Είναι ωραίο να περιμένεις κάθε Σάββατο βράδυ κάτι δικό σου.  

Athenscalling.gr: Θα ήθελα τώρα, μια που τόσα συμβαίνουν γύρω μας και για τα οποία έχει πολλά να πει η ιστορία στο μέλλον, αν υπάρχει από εσένα η επιθυμία, το σχέδιο ας πούμε για κάποιο ιστορικό γεγονός, που θα επιχειρούσες τη μεταφορά του, σε ένα νέο σου ιστορικό μυθιστόρημα; 

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΝΔΟΛΟΣ: Υπάρχει κάτι, αλλά βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, και έτσι δεν μπορώ να μιλήσω γι αυτό. Για την ώρα, προσπαθώ να ξανανιώσω πεινασμένος για γράψιμο.  

Athenscalling.gr: Λίγο πριν σε αποχαιρετήσω και σε ευχαριστήσω για τα όσα μας είπες, θα ήθελα να στείλεις ένα μήνυμα σε αυτούς που διαβάζουν βιβλία και σε κάποιους άλλους που προτιμούν να είναι αραχτοί στο καναπέ τους, βλέποντας μόνο τηλεόραση… 

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΝΔΟΛΟΣ: Δεν έχω κάτι αρνητικό να πω για αυτούς που βλέπουν τηλεόραση αραχτοί στον καναπέ τους, γιατί ο κάθε άνθρωπος έπειτα από την κούραση της ημέρας θελει να αποφορτιστεί με τον τρόπο του. Απλώς με κάνει να χαμογελάω η σκέψη ότι υπάρχει ακόμα πολύς κόσμος που επιστρέφει στο σπίτι του ξέροντας ότι στο τέλος της μέρας υπάρχει ένα βιβλιαράκι που τον περιμένει. Σε αυτούς τους ανθρώπους θέλω να κάνω μια τεράστια υπόκλιση. Η λογοτεχνία εξακολουθεί να είναι ένας μαγικός τρόπος για να ξορκίζεις την αγριότητα των καιρών, για να περνάς υπέροχα με τη φαντασία σου και για να αντιστέκεσαι στην αποχαύνωση που προσπαθούν να μας επιβάλλουν.